PBS IN DE WIJK

PBS IN DE WIJK is een wijkbrede gedragsaanpak, die professionals, vrijwilligers, ouders en andere geïnteresseerden in een wijk concrete tools in handen geeft, om samen te bouwen aan een duurzaam, positief wijkklimaat. Doel van de aanpak is om sociaal gedrag van kinderen en jongeren te bevorderen en gedragsproblemen zoveel mogelijk te voorkomen. De gezamenlijke, positieve ‘taal’ die met PBS ontstaat, zorgt voor duidelijkheid, herkenbaarheid en voorspelbaarheid en werkt verbindend.
Heeft u vragen of wilt u de aanpak in uw wijk implementeren en borgen?
Neem dan contact met ons op. Wij staan u graag te woord.

Wat is PBS IN DE WIJK?

Met PBS IN DE WIJK leren de betrokken professionals en vrijwilligers in een wijk om vanuit gezamenlijke waarden helder te zijn in hun gedragsverwachtingen van kinderen en jongeren op verschillende plekken in de wijk en deze duidelijk te benoemen. Denk bijvoorbeeld aan: ‘we groeten elkaar’ of ‘we gooien afval in de afvalbak’. De gedragsverwachtingen worden visueel gemaakt met bijvoorbeeld foto’s of picto’s, zodat er naar verwezen kan worden. Ook worden ze met kinderen en jongeren geoefend. Door vervolgens veel aandacht te geven aan wat kinderen en jongeren goed doen, wordt het gewenste gedrag verder versterkt. PBS IN DE WIJK is gebaseerd op het wetenschappelijk onderbouwde School Wide Positive Behavior Support (SWPBS).

Voor wie is het bedoeld?

PBS IN DE WIJK is bedoeld voor alle kinderen en jongeren in een wijk en voor de volwassenen die met de kinderen en jongeren in contact komen. Organisaties die deelnemen aan PBS IN DE WIJK zijn dan ook organisaties die direct met kinderen en/of jongeren werken. De meest voor de hand liggende zijn een school, een buurthuis, een speeltuin, een sportvereniging en het welzijnswerk. Maar ook andersoortige organisaties zoals het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), het ambulant jongerenwerk en zelfs een woningbouwcorporatie kunnen hierin een rol spelen.

Wanneer spreken we van een PBS-WIJK?

Een wijk mag zich een PBS-wijk noemen als aan drie voorwaarden is voldaan.
1) minimaal twee professionele jeugdorganisaties in de wijk, waaronder ten minste één school, implementeren alle stappen van de aanpak, onder begeleiding van een gecertificeerd PBScoach;
2) daar omheen werken een aantal (vrijwilligers)organisaties met PBS-elementen;
3) er is een PBS IN DE WIJK kernteam dat eens in de zes weken bij elkaar komt en investeert in borging.

Inhoudelijke stappen

Wanneer een aantal jeugdorganisaties gezamenlijk heeft besloten om PBS IN DE WIJK te implementeren, dan worden onder begeleiding van een gecertificeerd PBS coach de volgende inhoudelijke stappen behandeld:
1. Waarden bepalen
2. Waarden vertalen naar gedrag & beelden
3. Gedrag actief aanleren
4. Kinderen positief bekrachtigen
5. Cyclisch werken op basis van data
6. Aandacht voor ongewenst gedrag minimaliseren
7. Eenduidig begrenzen
8. Positief actief toezicht houden

Wat levert de aanpak op?

Volgens professionals, vrijwilligers en betrokken ouders is dat:
• Duidelijkheid over wat er van kinderen en jongeren qua gedrag concreet wordt verwacht.
• Een gezamenlijke, positieve benadering van kinderen en jongeren (gezamenlijke, positieve taal).
• Bewustwording: volwassenen zijn rolmodellen in gedrag.
• Concrete handvatten om gedrag positief te beïnvloeden.
• Een focus op preventief handelen.
• Verbinding tussen ouders, kinderen & organisaties in de wijk.
• Samen beter zicht op de sociale kaart van de wijk.
• Een olievlekwerking: steeds meer (jeugd)organisaties raken enthousiast en haken aan.

De implementatie

De methodische elementen van PBS IN DE WIJK worden aan de hand van vaste stappen en onder begeleiding van een gecertificeerd PBS coach, gedurende een traject van twee tot drie jaar, op wijkniveau (met alle jeugdorganisaties en geïnteresseerden samen) en op het niveau van de individuele betrokken organisaties geïmplementeerd. Bij iedere stap wordt bekeken op welke wijze ouders en kinderen hierbij betrokken kunnen worden.

Meer informatie over de implementatie leest u in de downloadable flyer.

Theoretisch kader

De theoretische kaders van PBS IN DE WIJK zijn gebaseerd op de theoretische achtergronden van SWPBS: de PBS-piramide en de vijf pijlers.

De PBS-piramide staat symbool voor de gelaagde gedragsaanpak (Mrzaek & Haggerty, 1994). Binnen PBS IN DE WIJK is de aandacht tot nu toe vooral uitgegaan naar het inzetten van interventies op het groene niveau van de piramide, bedoeld voor alle kinderen en jongeren. De pijlers waar PBS IN DE WIJK op voortbouwt zijn de vijf pijlers van SWPBS (Nelen et al., 2016).
1. Werken aan gedrag vanuit (wijkbrede) waarden
2. Preventie staat centraal
3. Positieve benadering: aanleren en waarderen
4. Datagestuurd werken
5. Partnerschap met ouders en samenwerking met ketenpartners.

Meer informatie over het theoretisch kader leest u in het artikel dat eerder in het Tijdschrift voor Orthopedagogiek is gepubliceerd.

De rol van de gemeente

Om PBS IN DE WIJK effectief te kunnen implementeren is een actieve betrokkenheid van de gemeente noodzakelijk. De gemeente heeft kennis van de wijken en organisaties die met jeugd werken en kan organisaties enthousiasmeren. Daarnaast heeft de gemeente een belangrijke rol in de facilitering van het implementatie- en borgingstraject.
PBS IN DE WIJK is ontwikkeld in samenwerking met de gemeente Rotterdam. In Rotterdam werken nu diverse wijken met veel enthousiasme met de aanpak.

Contact

Heeft u vragen? Of wilt u de aanpak in uw wijk implementeren en borgen?
Neem dan contact op.

Projectleider

Emilie van Leeuwen

0643376291
info@pbsindewijk.nl